Το ερέθισμα ώστε να γράψω για το συγκεκριμένο ιστορικό κτίριο ήταν όταν συμμετείχα στο Φεστιβάλ
‘Το Μικρό Παρίσι των Αθηνών’ όπου ήταν και η πρώτη φορά που το επισκέφτηκα λόγω εκδηλώσεων που
είχαν πραγματοποιηθεί στο εσωτερικό του.
Είχα περάσει κάποιες φορές απο έξω αλλά πραγματικά λόγω κόσμου, βαβούρας και άλλων παραγόντων,
δύσκολα διακρίνεις την είσοδο. Το δέος όμως που αισθάνεσαι μόλις μπαίνεις σε κάνει να αλλάξεις αμέσως γνώμη.
Ανεβαίνοντας τις επιβλητικές σκάλες, μεταφέρεσαι σε άλλη εποχή. Η ενέργεια που εκπέμπει είναι απίστευτη.
Κοιτάζεις έξω απο τα παράθυρα και σε κάνει να δείς την Ομόνοια με τα μάτια άλλης γενιάς.
Νιώθεις την αίγλη και την αρχοντιά που ήθελε ο αρχιτέκτονας εκείνη την εποχή να δημιουργήσει.
Δυστυχώς όμως, η εγκατάλειψη του είναι τόσο εμφανή που σε κάνει ταυτόχρονα να θλίβεσαι.
Οι επεμβάσεις που έχουν γίνει πάνω στις μοναδικές οροφογραφίες και υπέροχες τοιχογραφίες είναι πραγματικά λυπηρό,
όπως οι φθορές και οι βασικές λειτουργίες που το καθιστά σχεδόν ακατάλληλο.
Ας πούμε λοιπόν δύο λόγια για αυτό το μοναδικό κτίριο.
Ο Ιωάννης Μπάγκας (ή Πάγκας), ευεργέτης του Μπάγκειον, γεννηθής το 1833 στην Κορυτσά, ήταν ένας αυτοδημιούργητος
φιλέλληνας όπου μετά απο χρόνια περιπλάνησης στην Αλεξάνδρεια εγκαταστήθηκε στο Κάιρο και αργότερα στην Ρουμανία
δημιουργώντας με τα χρόνια και με σκληρή δουλειά, μεγάλη περιουσία. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα πλέον πλούσιος,
συνεισφέρει επί σαρανταπέντε σχεδόν χρόνια για την ανέγερση σχολείων, καθώς επίσης γίνεται χορηγός για την συνέχιση
της απρόσκοπτης λειτουργίας της ελληνικής σχολής Κορυτσάς, των διδακτηρίων και της βιβλιοθήκης της.
Με δική του δωρεά και σε σχέδια του Ερνέστου Τσίλλερ (γερμανός αρχιτέκτονας) στην γωνία της πλατείας Ομονοίας
και οδού Αθηνάς αρχίζει το 1890 η οικοδόμηση αυτού του μεγάρου η οποία ολοκληρώθηκε το 1894.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο συγκεκριμένο σημείο μέχρι στο 1883 βρισκόταν η κύρια κατοικία της οικογένειας Χαρίλαου Τρικούπη. Ο Ιωάννης Μπάγκας το 1889 εν ζωή ακόμα, δωρίζει όλη την περιουσία στο Ελληνικό Κράτος και διορίζει τον Στέφανο Δραγούμη ως ισόβιο ιδιωτικό μέλος της επιτροπής του Ιδρύματος με την παράκληση η ιδιότητα να είναι κληρονομική. Τα υπόλοιπα μέλη είναι ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος, ο εκάστοτε υπουργός Εξωτερικών, Παιδείας και ο πρόεδρος της ΕΤΕ.
Η αρχιτεκτονική του κτιρίου αποτελεί ευρωπαικό πρότυπο. Ο μεγάλος εντυπωσιακός καθρέπτης, η σάλα στον τελευταίο όροφο,
οι μαρμάρινες σκάλες και η μοναδική γυάλινη οροφή στο κεντρικό αίθριο το κάνουν να ξετυλίγει μια νέα εποχή για τα Αθηναικά
ξενοδοχεία. Το μοναδικό του μειονέκτημα είναι ότι τα μπάνια είναι κοινόχρηστα.
Το επισκέπτονται λοιπόν άνθρωποι κάθε ηλικίας και εθνικότητας, καθώς απολαμβάνουν αυτό το επιβλητικό αριστούργημα
που βρίσκεται στο κέντρο της κοσμικής ζωής της πόλης.
Στις αρχές του 1920 το υπόγειο του κτιρίου αποτελεί καλλιτεχνικό και φιλολογικό στέκι διαφορετικών κοινωνικών στρωμάτων .
Προσωπικότητες όπως Κώστας Βάρναλης, Ορέστης Λάσκος, Κώστας Ουράνης, Γιάννης Ρίτσος, Άγγελος Τερζάκης,
Ναπολέων Λαπαθιώτης, Τέλλος Άγρας και Γιάννης Τσαρούχης συναντιούνται και αφουγκράζονται τα κοινά στοιχεία μέσα απο
συζητήσεις και φιλοσοφικές ανησυχίες.
Το ‘Μπάγκειον’ κατάφερε να λειτουργήσει και μεταπολεμικά εώς το 1969 ως ξενοδοχείο γ’ κατηγορίας σε αντίθεση με άλλα.
Το 1994 εως το 2002 χρησιμοποιήθηκε για την στέγαση εκπαιδευτικού ιδρύματος και παρ΄ολη την προσπάθεια που έγινε για
την αναβίωση του, δυστυχώς έκλεισε αφού δεν βάδιζε με τα νέα δεδομένα της εποχής.
Η μεγάλη έκπληξη ήρθε το 2015, όταν η Μπιενάλε της Αθήνας, το επιλέγει ως κεντρικό εκθεσιακό χώρο για την έναρξη
της με τίτλο ‘Ομόνοια’ οπού το κτίριο ξαναπαίρνει πνοή και επαναλειτουργεί.
Εκ τοτε, χρησιμοποιείται για πραγματοποίηση πολιτιστικών εκδηλώσεων, εκθέσεων καθώς και για θεατρικές παραστάσεις.
Όμως, η οικονομική κρίση, η παρακμή του Κέντρου, όπως και οι λιγοστοί πόροι δεν του επιτρέπουν να μπορέσει
να αναδειχθεί, να συντηρηθεί και να αποκτήσει αυτό που πραγματικά του αξίζει.
https://el.wikipedia.org
https://popaganda.gr
https://mygreekholiday.gr
Άννα Νικολέτου
